Καλή και ευλογημένη Σαρακοστή
Ἡ νηστεία τῶν Χριστουγέννων εἶναι ἡ δεύτερη μακρά περίοδος νηστείας μετά τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή, δέν ἔχει ὅμως τήν αὐστηρότητα αὐτῆς. Ὁ λαός τήν ὀνομάζει καί «σαραντάμερο». Ἀρχίζει στίς 15 Νοεμβρίου καί λήγει στίς 24 Δεκεμβρίου. Κατά τήν διάρκειά της τελεῖται καθημερινά ἡ Θεία Λειτουργία, τό γνωστό «σαρανταλείτουργο»
Ἡ σημαντικότητα τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων καί ἡ εὐλάβεια τῶν χριστιανῶν, καθώς καί ἡ ἤδη διαμορφωμένη νηστεία τῆς Μεγ. Τεσσαρακοστῆς ὁδήγησαν στήν καθιέρωση τῆς νηστείας πρό τῶν Χριστουγέννων.
Τόν 6ο αἰώνα ἔχουμε τίς πρῶτες ἱστορικές μαρτυρίες, σύμφωνα μέ τίς ὁποῖες ἡ ἀρχική διάρκεια τῆς νηστείας ἦταν μία ἑβδομάδα. Ἐπεκτάθηκε ὅμως –λόγῳ τῆς ἐπίδρασης τῆς Μεγ. Τεσσαρακοστῆς– σέ σαράντα ἡμέρες, ἠπιότερης ὅμως νηστείας. Σέ ὅλη τή διάρκεια τῶν 40 ἡμερῶν δέν καταλύονται κρέας, γαλακτερά καί αὐγά. Καταλύεται τό ψάρι -ἐκτός Τετάρτης καί Παρασκευῆς- μέχρι 17 Δεκεμβρίου. Τήν τελευταία ἑβδομάδα, πού εἶναι ἡ ἀρχαιότερη νηστεία, 18 ἕως 24 Δεκεμβρίου, ἔχουμε μόνο κατάλυση οἴνου καί ἐλαίου, ἐκτός Τετάρτης καί Παρασκευῆς, πού κάνουμε ἄλαδο.
Περί νηστείας γενικά
Ἡ νηστεία ἐκφράζει τό ὀρθόδοξο χριστιανικό ἦθος πού εἶναι ἀσκητικό. Μέ τή νηστεία ἐπιδιώκουμε τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματός μας. «Φάρμακον ἁμαρτίας ἀναιρετικόν», τήν χαρακτηρίζει ὁ Μέγας Βασίλειος. Καθαρίζει τίς «αἰσθήσεις τοῦ στόματος» καί τά συνακόλουθα πάθη . Ἐλευθερώνει ἀπό τά πάθη τῆς ψυχῆς. Ἡ νηστεία εἶναι «παθοκτόνος», ὄχι σωματοκτόνος! Ὁδηγούμαστε στήν ἀπόκτηση τῶν χριστιανικῶν ἀρετῶν καί κατ’ ἐπέκτασιν στόν κύριο στόχο μας: τήν ἕνωση, τήν κοινωνία μέ τόν Θεό. Ἡ νηστεία εἶναι «σωματική» (ἀποχή τροφῶν), ἀλλά καί «πνευματική» (ἐγκράτεια καί ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία). Ἄν δέν συμβαδίζουν καί τά δύο σκέλη τῆς νηστείας, τότε ἡ νηστεία δέν ἐκπληρώνει τόν σκοπό της καί καταλήγει νά γίνει ἤ τυπολατρεία ἤ ἰδεολογία.
Καλή και ευλογημένη Τεσσαρακοστή!
